Một số cá nhân, hộ kinh doanh bất ngờ thông báo không nhận thanh toán chuyển khoản, thay tài khoản nhận tiền, không áp dụng hình thức COD – tiền mặt được thu khi giao hàng, ủy thác thu tiền cho đơn vị vận chuyển… vì lo ngại bị theo dõi doanh thu thực.

Không nhận chuyển khoản , đơn COD

Theo Nghị định 70, từ ngày 1/6, cá nhân, hộ kinh doanh kinh doanh đang nộp thuế khoán , có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên phải áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối với cơ quan thuế. Doanh thu sẽ được tính đúng, tính đủ, sát với thực tế hơn, theo đó, mức thuế khoán có thể bị điều chỉnh.

Áp dụng quy định tại Thông tư 40/2021, cá nhân, hộ kinh doanh có doanh thu từ 100 triệu đồng mỗi năm trở lên, bắt buộc phải đóng 3 loại thuế, phí bao gồm: Lệ phí môn bài, thuế giá trị gia tăng (VAT) và thuế thu nhập cá nhân.

Với việc quản lý hoá đơn , chứng từ điện tử được áp dụng, nhiều hộ kinh doanh bắt đầu tính VAT vào hoá đơn của khách. Theo đó, giá hàng hoá tới tay người tiêu dùng cao hơn.

Thông báo giao dịch bằng tiền mặt, nếu chuyển khoản thu thêm 1,5% thuế từ ngày 2/6.

Thông báo từ tài khoản facebook bán thực phẩm chế biến sẵn tại 945 Hồng Hà (Hà Nội) ghi rõ, tăng giá toàn bộ mặt hàng từ ngày 1/6. Theo đơn vị này, đây là cách làm duy nhất để thực hiện luật thuế mới.

“Cửa hàng không phải đau đầu, luồn lách, thay mặt Khách đóng thuế nhiều hơn, góp phần xây dựng đất nước. Khách vẫn chuyển khoản bình thường, công ty, cơ quan sẽ có hóa đơn hợp lệ để làm chứng từ thanh toán ”, cửa hàng này cho biết nhưng cũng bày tỏ lo ngại khách phải chịu giá cao, hàng bán chậm đi.

Chị Thúy Hà (Đống Đa, Hà Nội) cho biết khá bất ngờ khi những ngày gần đây, đi chợ truyền thống, nhiều người bán nhắc “lần sau mang tiền mặt nhé”. “Tôi thường xuyên mua thịt bò ở hàng quen ở chợ Kim Liên (Hà Nội), người bán bảo rằng sẽ không cho chuyển khoản nữa vì tiền vào tài khoản bị giám sát”, chị Hà kể.

Người bán đổi tài khoản nhận tiền, thúc giục khách chuyển khoản để gửi hàng sớm, tránh quản lý thị trường.

Trong khi những nơi hàng trực tiếp không nhận chuyển khoản , thì người bán hàng online (trực tuyến) cũng nhiều thay đổi cách nhận tiền. Người bán đổi tài khoản nhận tiền, không nhận đơn COD. “Bên em không hỗ trợ thu COD nữa, đơn nào khách sợ rủi ro, muốn COD thì phải chịu thêm 8% thuế VAT và 1,5% thuế thu nhập cá nhân”, chị Vũ T. bán hàng online tại Hà Nội thông báo.

Người bán cũng liên tục thúc giục khách chuyển khoản để gửi hàng sớm, tránh quản lý thị trường truy quét, kiểm tra nguồn gốc.

Không nhận chuyển khoản có “né” được thuế?

Ông Lê Văn Tuấn – Giám đốc Công ty TNHH Kế toán thuế Keytas – cho rằng, việc “né” chuyển khoản, nhận tiền mặt của các hộ kinh doanh là cách hiểu sai về nghĩa vụ thuế .

“Dù nhận tiền mặt hay chuyển khoản, chia nhỏ tiền ra các tài khoản nhận tiền khác nhau, thay đổi nội dung nhận tiền, hay làm cách nào đi nữa, thì nghĩa vụ thuế của cá nhân kinh doanh vẫn xảy ra. Nghĩa vụ thuế dựa trên bản chất hoạt động kinh doanh, chỉ khi doanh thu dưới 100 triệu đồng/năm (năm sau dưới 200 triệu đồng/năm) thì mới không phải nộp thuế”, ông Tuấn giải thích và khẳng định, dù đăng ký kinh doanh hay không, nhưng có hoạt động bán hàng, dịch vụ thì phải thực hiện nghĩa vụ thuế của hộ kinh doanh .

Một số nhà hàng, quán ăn… thông báo chỉ nhận tiền mặt , không nhận chuyển khoản, mong quý khách thông cảm. Ông Tuấn đánh giá, những hộ kinh doanh như trên rất khó hoạt động lâu dài, cơ quan thuế dễ chú ý đến những trường hợp này.

“Khi hành vi này xảy ra, cơ quan thuế sẽ truy thu và rất dễ bị truy tố bởi đây là cố tình trốn thuế chứ không phải vô tình”, ông Tuấn quan ngại.

Thông báo dừng nhận chuyển khoản mà nhiều người tiêu dùng phản ánh trên các diễn đàn.

Người bán hàng online yêu cầu khách chuyển khoản qua nhiều tài khoản khác nhau, không ghi nội dung chuyển khoản… với suy nghĩ không liên quan đến mua bán hàng hoá, dịch vụ thì không ai biết, có thể giảm thuế, hoặc chỉ thực hiện nghĩa vụ thuế trên các nội dung liên quan đến mua bán hàng.

Tuy nhiên, ông Tuấn cho rằng, đây là sai lầm với người nộp thuế, bởi tổng doanh thu sẽ được tính trên tổng tất cả các tài khoản của cá nhân đó. “Các thông tin của người nộp thuế đã định danh trên VneID, liên kết trên tài khoản ngân hàng và ứng dụng eTax Mobile. Dữ liệu này có thể bí mật đối với cá nhân nhưng với các cơ quan chức năng hoàn toàn có đầy đủ thông tin, chứng cứ để xem xét nghĩa vụ thuế của người nộp thuế. Tổng doanh thu vẫn có, bất kể nội dung chuyển khoản ghi là gì đi chăng nữa”, ông Tuấn chỉ ra.

Cơ quan thuế, cơ quan chức năng có các biện pháp nghiệp vụ để xác minh đó có phải là doanh thu của người nộp thuế hay không. Nếu người nộp thuế không giải trình được rõ ràng, nhà chức trách có cơ sở nghi là trốn thuế .

“Không đăng ký kinh doanh, nhận tiền mặt, chia nhiều tài khoản nhận tiền khác nhau, ghi các nội dung chuyển tiền không liên quan đến mua bán hàng hoá, dịch vụ …đó là các hành vi cố tình trốn thuế. Cá nhân, hộ kinh doanh cần xác định mục tiêu lâu dài, chủ động tìm hiểu pháp luật thuế và thực hiện nghĩa vụ thuế đầy đủ, tránh đối diện với các rủi ro pháp lý trong tương lai”, ông Tuấn nhấn mạnh.

Ông Mai Sơn – Phó Cục trưởng Cục Thuế, Bộ Tài chính – cho biết, ngành thuế có thể đối chiếu doanh thu hộ kinh doanh khai báo với dòng tiền thanh toán, dữ liệu hóa đơn điện tử, hoặc thông tin từ ngân hàng, cơ quan quản lý thị trường; nhận diện kịp thời những hộ có dấu hiệu trốn thuế… Ngược lại, những hộ kinh doanh tuân thủ tốt sẽ được cơ quan thuế hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi tối đa để hoạt động hiệu quả.

Theo số liệu từ Cục Thống kê, Bộ Tài chính, đến cuối năm 2024, cả nước có 3,6 triệu hộ kinh doanh đang được quản lý thuế, đóng góp hơn 25.950 tỷ đồng vào ngân sách nhà nước. Trong số này, gần 2 triệu hộ nộp thuế khoán, tức là cơ quan thuế ấn định một mức doanh thu cố định cho cả năm và hộ kinh doanh nộp thuế dựa trên mức khoán này. Tuy nhiên, mức thuế bình quân hằng tháng của gần 2 triệu hộ kinh doanh theo hình thức khoán trong quý I vừa qua chỉ vào khoảng 700.000 đồng/tháng/hộ.