Ngày giỗ đầu của bố chồng tôi, ông Tâm, cả gia đình họ Nguyễn quây quần trong căn nhà rộng để làm cơm cúng. Anh em họ hàng, con cháu từ khắp nơi tụ họp, không khí trầm buồn nhưng ấm cúng. Tôi, Hạnh, con dâu út, cùng chồng, Minh, tất bật chuẩn bị mâm cúng để tưởng nhớ ông. Mẹ chồng, bà Lan, dù đã yếu sau cái chết của chồng, vẫn ngồi ở ghế chủ nhà, ánh mắt khó đoán.

Khi mâm cúng vừa dọn xong, bà Lan bất ngờ đứng dậy, run rẩy rút từ dưới gối – nơi ông Tâm thường nằm – một cuốn sổ nhật ký cũ kỹ, bìa da sờn rách. Bà nói, giọng trầm:
“Hôm nay, tôi phải công khai sự thật mà ông Tâm dặn tôi giữ kín.”

Cả nhà im lặng, tò mò nhìn bà. Bà Lan mở cuốn sổ, đọc to từng dòng chữ của ông Tâm. Cả phòng bàng hoàng khi nghe những lời ông viết: Minh, chồng tôi, không phải con ruột của ông và bà Lan. Minh được nhận nuôi từ khi ba tuổi, sau khi bố mẹ ruột cậu qua đời trong một vụ tai nạn. Ông Tâm và bà Lan, khi ấy chưa có con, đã nuôi Minh như con đẻ, yêu thương hết mực, không để cậu biết sự thật. Ông viết:
“Minh là niềm vui của chúng tôi, nhưng tôi muốn sau khi tôi mất, sự thật được công khai, để các con ruột của tôi nhận lại phần tài sản xứng đáng.”

Minh nghe xong, mặt tái mét, ngã quỵ xuống sàn, ngất xỉu. Tôi hoảng loạn, cùng anh em đưa anh đi cấp cứu. Trong bệnh viện, tôi ôm Minh, khóc nức nở, nhưng anh chỉ lặng im, ánh mắt trống rỗng. Khi trở về, cả nhà họ Nguyễn lục đục. Các anh chị em ruột của Minh – những người con ruột của ông Tâm và bà Lan – bắt đầu tranh cãi, yêu cầu chia lại tài sản. Bà Lan tuyên bố sẽ để lại toàn bộ nhà cửa, đất đai, và công ty cho các con ruột, vì đó là “ý nguyện” của ông Tâm.

Tôi sốc khi nhận ra bà Lan không chỉ công khai sự thật để “tôn trọng” chồng, mà còn cố ý đẩy Minh ra ngoài để giành tài sản cho các con ruột. Minh, dù đau đớn, không tranh cãi. Anh nói với tôi, giọng nghẹn:
“Anh không cần tài sản. Nhưng anh không ngờ mẹ lại làm thế này.”

Tôi và Minh quyết định rời đi, mang theo chút tiền tiết kiệm và trái tim tan vỡ. Chúng tôi chuyển về quê, bắt đầu lại từ đầu, làm việc chăm chỉ để nuôi con. Trong khi đó, nhà họ Nguyễn ngày càng rối loạn, anh em kiện tụng nhau vì tài sản, còn bà Lan sống cô đơn, bị các con ruột trách móc vì không chia đều.

Câu chuyện về chúng tôi lan khắp làng, như bài học rằng tình thân không nằm ở máu mủ, mà ở sự chân thành và yêu thương. Dù cay đắng, tôi và Minh tìm được bình yên trong cuộc sống mới, rời xa những toan tính và lòng tham.