Người hoạt động không chuyên trách cấp xã, thôn, tổ dân phố dôi dư khi tinh giản biên chế được hưởng trợ cấp. Thực tế, Bộ Nội vụ cho rằng mức hưởng này còn thấp.

Mức trợ cấp khi tinh giản biên chế

Theo Nghị định 33/2023/NĐ-CP, người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố có không quá 3 chức danh (bao gồm Bí thư chi bộ, Trưởng thôn hoặc Tổ trưởng tổ dân phố, Trưởng Ban công tác Mặt trận) được hưởng phụ cấp hàng tháng.

Tính đến hết năm 2021, theo Bộ Nội vụ, cả nước có 436.617 người hoạt động không chuyên trách tại xã, thôn, tổ dân phố, trong đó có trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố.

Hiện nay, người hoạt động không chuyên trách cấp xã, thôn, tổ dân phố dôi dư khi tinh giản biên chế do sắp xếp đơn vị hành chính được hưởng trợ cấp theo Nghị định 29/2023/NĐ-CP.

Cụ thể, người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố, trong đó có trưởng thôn, tổ trưởng dân phố dôi dư khi tinh giản biên chế do sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã nghỉ trong thời gian 12 tháng kể từ khi có quyết định sắp xếp của cấp có thẩm quyền thì được hưởng trợ cấp.

Những người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố giữ các chức danh bầu cử cứ mỗi tháng nghỉ trước so với thời điểm kết thúc nhiệm kỳ thì được hưởng trợ cấp bằng 1/2 mức phụ cấp hàng tháng hiện hưởng.

Riêng đối tượng có thời điểm nghỉ hưu trước thời điểm kết thúc lộ trình sắp xếp thì số tháng được hưởng trợ cấp được tính bằng số tháng nghỉ trước so với thời điểm nghỉ hưu nêu trên.

Bên cạnh đó, đối với những người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố giữ các chức danh không do bầu cử, cứ mỗi tháng nghỉ trước so với thời điểm kết thúc lộ trình sắp xếp được hưởng trợ cấp bằng 1/2 mức phụ cấp hàng tháng hiện hưởng.

Riêng đối tượng có thời điểm nghỉ hưu trước thời điểm kết thúc lộ trình sắp xếp thì số tháng được hưởng trợ cấp được tính bằng số tháng nghỉ trước so với thời điểm nghỉ hưu nêu trên.

Như vậy, trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố khi thực hiện tinh giản biên chế do sắp xếp cấp xã cũng được hưởng trợ cấp theo quy định nêu trên.

Nghiên cứu thêm chính sách

Về mức phụ cấp hằng tháng, Thông tư 07/2024/TT-BNV của Bộ Nội vụ quy định, với những người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố, quỹ phụ cấp được ngân sách Nhà nước khoán đối với mỗi cấp xã, mỗi thôn, tổ dân phố quy định tại Nghị định 33 năm 2023 của Chính phủ.

Hiện nay, mức phụ cấp này được tính theo mức lương cơ sở 2,34 triệu đồng/tháng.

Ngân sách khoán quỹ phụ cấp để chi trả hằng tháng đối với người hoạt động không chuyên trách ở mỗi thôn, tổ dân phố tùy theo quy mô, đặc điểm đơn vị hành chính mà có mức khoán 4,5-6 lần lương cơ sở, tương đương từ 10,53-14,04 triệu đồng/tháng.

Mức phụ cấp nêu trên không giống nhau giữa các tỉnh, thành, bởi mức phụ cấp của từng chức danh, mức phụ cấp kiêm nhiệm chức danh với người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố được UBND cấp tỉnh, HĐND cùng cấp quy định căn cứ vào quỹ phụ cấp và đặc thù của từng cấp xã, yêu cầu quản lý, tỷ lệ chi thường xuyên của cấp xã và nguồn thu ngân sách của địa phương.

Vì vậy, mức phụ cấp trên dành cho không quá 3 chức danh, bao gồm Bí thư chi bộ, Trưởng thôn hoặc Tổ trưởng tổ dân phố, Trưởng Ban công tác Mặt trận.

Từ quy định trên, Bộ Nội vụ nhận thấy phụ cấp hằng tháng đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố hiện nay không cao nên mức trợ cấp đối với các đối tượng này dôi dư do sắp xếp đơn vị hành chính ở cấp xã còn thấp.

Trong khi đó, Chính phủ định hướng trước mắt giữ nguyên các thôn, tổ dân phố hiện có. Tuy nhiên, sau khi hoàn thành sắp xếp đơn vị hành chính các cấp, Chính phủ sẽ giao Bộ Nội vụ nghiên cứu và hướng dẫn theo chỉ đạo của cấp có thẩm quyền về việc sắp xếp, tổ chức lại thôn, tổ dân phố theo hướng tinh gọn, phục vụ trực tiếp đời sống của cộng đồng dân cư trên địa bàn.

Vì vậy, để tạo điều kiện giải quyết chính sách đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, thôn, tổ dân phố nghỉ theo Kết luận 137-KL/TW năm 2025 của Trung ương, Bộ Nội vụ đề nghị UBND cấp tỉnh nghiên cứu đề xuất chính sách đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, thôn, tổ dân phố và gửi về Bộ Nội vụ để Bộ Nội vụ tổng hợp trình Chính phủ xem xét, quyết định.