Việc ông Trần Kim Quyên – Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Công thương miền Trung – bị bắt tạm giam để điều tra về hành vi “vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng” là một cú sốc lớn không chỉ đối với tập thể nhà trường mà còn đối với toàn bộ ngành giáo dục nghề nghiệp nói chung.

1747275631361.png

Một hiệu trưởng – người được xem là đại diện cao nhất về đạo đức và quản lý tại một cơ sở đào tạo – lại trở thành trung tâm của một vụ sai phạm tài chính có hệ thống, kéo dài nhiều năm và có dấu hiệu tổ chức.

Theo kết quả điều tra bước đầu, ông Quyên đã chỉ đạo kế toán trưởng và thủ quỹ bỏ ngoài sổ sách gần 5,5 tỷ đồng trong suốt 6 năm (từ 2018 đến 2024), trong đó hơn 2,4 tỷ đồng đã bị sử dụng trái quy định. Điều này không chỉ phản ánh sự vi phạm pháp luật trắng trợn, mà còn cho thấy một lỗ hổng nghiêm trọng trong công tác giám sát tài chính nội bộ tại một cơ sở giáo dục công lập.

Câu hỏi đặt ra là: điều gì đã khiến một người giữ trọng trách trong một trường thuộc Bộ Công Thương có thể dễ dàng thao túng tài chính như vậy mà không bị phát hiện trong suốt một thời gian dài? Phải chăng công tác thanh tra, kiểm tra của cấp trên chỉ mang tính hình thức? Hay có sự tiếp tay, làm ngơ từ những cá nhân, bộ phận có trách nhiệm giám sát?

Điều đáng lo ngại hơn là vụ việc này không đơn thuần là hành vi cá nhân mà đã kéo theo cả hệ thống kế toán, thủ quỹ – những người nắm giữ công cụ quản lý tài chính quan trọng nhất của nhà trường. Sự phối hợp nhịp nhàng, ăn khớp giữa các cá nhân liên quan cho thấy đây là một hình thức “rút ruột công quỹ” có tổ chức, có chủ đích và được che giấu tinh vi.

Từ góc độ xã hội, mỗi đồng tiền bị thất thoát là một phần của ngân sách nhà nước, là kết quả của sự đóng góp từ người dân, từ học phí, từ các khoản hỗ trợ đào tạo. Khi những khoản này bị sử dụng sai mục đích, niềm tin của người dân vào hệ thống công quyền và giáo dục công lập bị bào mòn nghiêm trọng. Làm sao chúng ta có thể dạy sinh viên về sự liêm chính, trung thực và trách nhiệm nếu chính người đứng đầu lại vi phạm những chuẩn mực tối thiểu đó?

Vụ việc của ông Trần Kim Quyên không chỉ là bài học đắt giá về quản lý tài chính công mà còn là hồi chuông cảnh báo về việc chọn lựa, bổ nhiệm và giám sát cán bộ trong hệ thống giáo dục công lập. Nó đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc siết chặt kiểm tra, thanh tra định kỳ và đột xuất tại các cơ sở giáo dục, đặc biệt là những nơi có hoạt động thu – chi dịch vụ và sự nghiệp lớn.