TP.HCM đang có kế hoạch chuyển đổi toàn bộ xe máy xăng của tài xế công nghệ, giao hàng sang sử dụng xe điện. Nhiều tài xế cho biết thông tin này rất bất ngờ và có nhiều điều thắc mắc cần được thông tin thêm.

Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM (HIDS) đã trình Đề án Chuyển đổi xe máy xăng sang xe điện dành cho tài xế công nghệ và giao hàng lên UBND TP.HCM.

Đây là thông tin đáng chú ý nhất đang được cộng đồng tài xế công nghệ – đối tượng ảnh hưởng trực tiếp của đề án quan tâm.

Bài 1: 7 câu hỏi tài xế nóng lòng muốn biết

Trao đổi với Dân Việt, nhiều tài xế cho biết rất bất ngờ trước thông tin này. Họ vẫn còn khá hoang mang và có nhiều câu hỏi thắc mắc liên quan, bởi bản thân tài xế là đối tượng chịu ảnh hưởng trực tiếp của đề án.

Dân Việt trích 7 câu hỏi, thắc mắc của tài xế. Các thắc mắc đều được thông tin trong Đề án Chuyển đổi xe máy xăng sang xe điện dành cho tài xế công nghệ và giao hàng. Ông Lê Thanh Hải – Giám đốc Trung tâm Tư vấn ứng dụng kinh tế, Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM cũng thông tin thêm về các vấn đề tài xế quan tâm.

Cấm xe máy công nghệ chạy bằng xăng tại TP.HCM – Vì sao thực hiện đề án?

Dẫn các báo cáo, nghiên cứu đã được công bố, Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM cho rằng áp lực từ đô thị hóa khiến cho xu hướng phát thải trong những năm gần đây vẫn tiếp tục tăng, nhất là về bụi và tiếng ồn.

Các chuyên gia của Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM cảnh báo rằng nếu không có biện pháp can thiệp sớm, đến năm 2030, tổng phát thải từ giao thông có thể tăng gấp 2,6 lần, đạt hơn 44 triệu tấn chất ô nhiễm mỗi năm.
TP.HCM đang có kế hoạch chuyển đổi toàn bộ xe máy xăng của tài xế công nghệ, giao hàng sang sử dụng xe điện. Ảnh: Hồng Phúc

Thực trạng này đòi hỏi khẩn thiết triển khai các giải pháp giao thông bền vững, như chuyển đổi sang phương tiện chạy điện, để nâng cao chất lượng môi trường và bảo vệ sức khỏe người dân. Xu hướng cũng được nhiều quốc gia trên thế giới đã và đang áp dụng, điển hình là Trung Quốc và Ấn Độ.

Cấm xe máy công nghệ chạy xăng tại TP.HCM – Mục tiêu của đề án là gì?

Đến năm 2029 (thời điểm kết thúc triển khai đề án), TP.HCM đặt mục tiêu giảm 100% lượng khí thải gây ô nhiễm và khí nhà kính từ nhóm phương tiện vận chuyển hành khách và hàng hóa bằng xe hai bánh, thông qua các doanh nghiệp vận tải công nghệ.

Đến tháng 12/2029, 100% phương tiện hai bánh dùng cho dịch vụ giao hàng và gọi xe công nghệ phải là xe điện.o

Đối tượng áp dụng là ai, khu vực nào?

Đối tượng: Toàn bộ 400.000 tài xế công nghệ đang sử dụng xe máy xăng cũng như những tài xế sẽ tham gia hành nghề dịch vụ vận tải hành khách và giao hàng thông qua các doanh nghiệp vận tải ứng dụng nền tảng công nghệ trên địa bàn TP.HCM.

Phạm vi về không gian: TP.HCM mới (sau khi sáp nhập hai tỉnh Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu).

Vì sao lại có con số 400.000 xe?

Dữ liệu ước tính của Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM năm 2025 cho thấy có khoảng hơn 400.000 xe hai bánh, chiếm 4,8% tổng số phương tiện trên địa bàn TP.HCM mới (bao gồm cả Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu) được sử dụng vào mục đích vận tải thông qua các ứng dụng gọi xe công nghệ và giao hàng tại TP.HCM.

Báo cáo xây dựng kế hoạch hành động giao thông vận tải bằng phương tiện giao thông điện trên địa bàn TP.HCM (2023) cho thấy tần suất di chuyển của tài xế công nghệ lớn hơn tần suất sử dụng của nhóm phương tiện hai bánh sử dụng cho di chuyển, sinh hoạt cá nhân.

Theo số liệu khảo sát, ước tính, mỗi ngày một tài xế di chuyển trung bình 80 – 120km, gấp 3-4 lần người dân thường nên nhóm này cần được triển khai chuyển đổi trước tiên. Từ đó, hình ảnh shipper, tài xế công nghệ di chuyển nhiều bằng xe điện êm ái, sạch đẹp góp phần thay đổi nhận thức, thúc đẩy nhu cầu dùng xe điện trong cộng đồng dân cư.

Lộ trình triển khai cụ thể thế nào?
Tài xế công nghệ của các hãng đứng chờ đón khách, giao hàng trước một tòa nhà ở TP.HCM. Ảnh: Hồng Phúc
Lộ trình triển khai gồm 3 giai đoạn với các mục tiêu định lượng cụ thể, nhằm tạo cơ sở để đo lường, đánh giá tiến độ và hiệu quả trong giai đoạn triển khai.

Giai đoạn 1 (khởi động): Từ 7/2025-12/2026. TP.HCM đặt mục tiêu chuyển đổi 120.000 xe điện vào cuối năm 2026, tương đương khoảng 30% số lượng tài xế công nghệ trên toàn thành phố.

Giai đoạn 2 (nhân rộng): Từ 1/2027-12/2027. TP.HCM nâng tổng số xe điện lên 320.000 chiếc, tương đương trên 80% lượng tài xế, nhằm đạt điểm đủ lớn để tạo hiệu ứng kinh tế quy mô và ổn định hạ tầng.

Giai đoạn 3 (ưu hóa và đảm bảo mục tiêu): Từ 1/2028-12/2028. Mục tiêu đạt 400.000 xe điện tham gia dịch vụ gọi xe công nghệ và giao hàng.

Đổi xe rồi sạc ở đâu?

Đề án đặt ra mục tiêu xây dựng 3.000 điểm sạc và đổi pin công cộng trước 12/2028, tức tăng gấp 5 lần so với hiện tại. Hiện TP.HCM chỉ có khoảng 600 điểm sạc công cộng, đáp ứng dưới 10% nhu cầu dự kiến.

Mục tiêu này được đưa ra cụ thể theo 3 giai đoạn lộ trình chuyển đổi xe xăng sang xe điện đối với tài xế.

Việc bố trí các điểm sạc đảm bảo bán kính phục vụ dưới 800m trong các phường nội thành và dưới 2km tại các trục logistics liên tỉnh. TP.HCM có kế hoạch mở rộng danh mục địa điểm công để quy hoạch không gian trạm sạc và đổi pin như tại bãi xe, cây xăng, chợ, UBND phường, công viên, trung tâm thương mại, bãi xe, nhà chờ xe buýt, chợ dân sinh, cây xăng chuyển đổi…

Đề án cũng tính toán dựa trên phân tích dữ liệu hành trình của tài xế, bố trí các trạm sạc nhanh trên 60kW tại các bãi dừng nghỉ lớn. Tại các điểm giao hàng trọng điểm sẽ đặt trạm đổi pin tốc độ cao dưới 90s. Trạm sạc chậm 3,3kW sẽ lắp tại nhà xe chung cư cho tài xế nghỉ ban đêm.

Mô hình phân lớp này giúp tối ưu chi phí và đáp ứng 98% nhu cầu nạp năng lượng cho tài xế công nghệ đến năm 2028.

Tài xế có được hỗ trợ chuyển đổi xe xăng sang xe điện không?

Ông Lê Thanh Hải – Giám đốc Trung tâm Tư vấn ứng dụng kinh tế, Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM cho biết Viện đã đề xuất một số chính sách khuyến khích tài xế chuyển đổi sang xe điện, miễn lệ phí trước bạ cho xe điện mới đăng ký lần đầu trong 2 năm.

Đặc biệt, đối với những người yếu thế, đề án đề xuất một khoản kinh phí từ ngân sách nhà nước để hỗ trợ chuyển đổi sang xe điện, ước tính khoảng 10.000 xe.

“Với chính sách này, tài xế có thể được hỗ trợ 8 triệu đồng/xe ban đầu để chuyển đổi phương tiện. Sau đó với các khoản chi phí tiết kiệm khi không dùng xăng mà dùng điện, tài xế hoàn toàn có thể trả góp mua xe trong vòng 24-30 tháng”, ông Hải nói.

Đón đọc Bài 2 – Tài xế lo lắng bởi người vừa mua xe, người chưa trả góp hết