Nhiều người hẳn từng trải qua cảm giác này: vừa động não đã mệt, chưa kịp nằm đã ngủ, vừa bắt tay vào làm việc đã thấy kiệt sức. Dù cố gắng tự nhủ phải kiên trì, nỗ lực hết mình, nhưng cơ thể lại hoàn toàn không thể phối hợp.

Tình trạng “làm gì cũng mệt” này không phải do bạn thiếu ý chí hay lười biếng, mà có thể là vì “năng lượng” trong cơ thể đã cạn kiệt. Một loại “mệt mỏi tiềm ẩn” đang âm thầm tích tụ mà bạn không hề hay biết.

Những triệu chứng tưởng như bình thường có thể là dấu hiệu của “mệt mỏi tiềm ẩn” (Ảnh minh họa)

“Mệt mỏi” là dấu hiệu cơ thể “thiếu điện”

“Mệt mỏi” và “cảm giác mệt mỏi” là hai khái niệm khác nhau. “Mệt mỏi” là sự hao tổn thực tế của cơ thể, còn “cảm giác mệt mỏi” là tín hiệu mà não bộ gửi tới để bạn nhận thức được tình trạng này.

Cơ thể con người giống như một viên pin, liên tục trong trạng thái “nạp” và “tiêu hao” năng lượng suốt 24 giờ. Khi năng lượng tiêu hao quá nhiều, cơ thể sẽ rơi vào trạng thái mệt mỏi.

Cảm giác mệt mỏi hoạt động như một bảng đồng hồ báo mức pin: năng lượng càng đầy, cảm giác mệt mỏi càng ít; năng lượng càng cạn, cảm giác mệt mỏi càng tăng. Khi cơ thể xuống đến mức năng lượng nguy hiểm, nó sẽ gửi tín hiệu cảnh báo cho não bộ, yêu cầu phải giảm tải và nhanh chóng “sạc pin”.

Sự nguy hiểm của mệt mỏi tiềm ẩn: Không biết mình đã mệt

Thông thường, cảm giác mệt mỏi sẽ phản ánh trung thực tình trạng cơ thể. Tuy nhiên, tương tự như cảm giác đau, cảm giác mệt mỏi mang tính chủ quan và có thể bị “đánh lừa”.

Khi liên tục chịu đựng tình trạng “tiêu hao cao – bù đắp thấp”, cơ thể sẽ “quên mất” thế nào là trạng thái khỏe mạnh, dần dần nâng ngưỡng chịu đựng mệt mỏi.

Nhiều người sau khi thức khuya làm việc thường dùng cà phê, trà sữa để “tỉnh táo”. Tuy nhiên, caffeine, nicotine, đường và chất béo cao sẽ làm tăng nhanh dopamine, tạm thời khiến não bộ hưng phấn và cắt đứt tín hiệu mệt mỏi gửi từ cơ thể.

Thực chất, đây chỉ là trạng thái “tỉnh táo giả”. Cơ thể vẫn đang mệt mỏi nghiêm trọng, nhưng não bộ đã mất đi khả năng nhận biết. Việc duy trì trạng thái “năng lượng thấp – vận hành cao” này sẽ dẫn đến mệt mỏi tích tụ, thậm chí gây tổn hại nghiêm trọng cho sức khỏe.

Cũng như cảm giác đau bảo vệ cơ thể khỏi tổn thương, cảm giác mệt mỏi là để ngăn chúng ta làm việc quá sức. Người mắc chứng mất cảm giác đau có nguy cơ bị thương rất cao và những ai đã “chai lì” với cảm giác mệt mỏi cũng đang đẩy cơ thể tới bờ vực sụp đổ.

4 dấu hiệu cho thấy bạn đã rơi vào trạng thái mệt mỏi tiềm ẩn

– Não bộ mờ mịt, khó tập trung: Nếu bạn cảm thấy đầu óc chậm chạp, tư duy kém linh hoạt, trí nhớ suy giảm và khó duy trì sự chú ý, đó có thể là dấu hiệu “não sương mù”, một biểu hiện điển hình của mệt mỏi tiềm ẩn.

– Dễ cáu gắt, nhanh chán nản: Cơ thể mệt mỏi thường kéo theo tâm trạng thất thường, dễ tức giận, khó chịu vì những chuyện nhỏ nhặt. Sự kiên nhẫn và hứng thú với công việc cũng suy giảm, thậm chí với cả những việc từng yêu thích.

– Ngủ gật bất chợt, hay tỉnh giấc lúc nửa đêm: Nếu bạn dễ dàng thiếp đi khi đang làm việc, di chuyển hay xem TV, đó là cách mà não bộ buộc cơ thể phải nghỉ ngơi. Ngoài ra, việc thức giấc giữa đêm mà không rõ lý do cũng phản ánh sự rối loạn giấc ngủ do mệt mỏi tích tụ.

– Hôi miệng, cơ thể có mùi, nổi mụn, herpes tái phát: Mệt mỏi kéo dài khiến tốc độ trao đổi chất chậm lại, gây ra hiện tượng hôi miệng, mùi cơ thể khó chịu do độc tố tích tụ. Đồng thời, hệ miễn dịch suy giảm dẫn đến tình trạng nổi mụn, viêm nhiễm, thậm chí virus herpes có thể tái hoạt động.

Làm thế nào để chống lại mệt mỏi tiềm ẩn?

– Tăng cường “sạc pin”: Ngủ đủ và ngủ sâu là cách phục hồi năng lượng hiệu quả nhất. Hãy coi trọng giấc ngủ chất lượng như một phần thiết yếu của cuộc sống.

– Giảm bớt “tiêu hao”: Nếu không thể tăng thời gian nghỉ ngơi, hãy giảm bớt mức độ tiêu hao năng lượng. Sau những giờ làm việc căng thẳng, hãy cho phép bản thân được “thả lỏng”, nghỉ ngơi đúng cách.

Lưu ý, thư giãn không phải là chơi game hay lướt mạng xã hội, bởi đó cũng là một dạng tiêu hao năng lượng thông tin. Thư giãn thực sự là làm những việc ít đòi hỏi tư duy như đi bộ nhẹ nhàng, ngắm nhìn cảnh vật, hoặc đơn giản là đứng dậy vươn vai.

Tóm lại, muốn tránh mệt mỏi tiềm ẩn, điều quan trọng là học cách buông bỏ sự căng thẳng, duy trì trạng thái thư giãn.