Gục ngã giữa tuổi thanh xuân vì những đêm trắng

Một thầy giáo trẻ ở thành phố Vũ Hán (Trung Quốc) vừa qua đời trong văn phòng làm việc sau nhiều ngày liên tiếp làm thêm để kịp tiến độ trước kỳ nghỉ lễ dài. Anh Lý, ở độ tuổi cuối 20, đã gắn bó 5 năm với một công ty giáo dục trực tuyến nổi tiếng chuyên cung cấp các khóa học Toán và Tiếng Anh cho học sinh tiểu học và trung học.

Sau khi tốt nghiệp đại học, anh Lý đầu quân vào công ty với vai trò gia sư trực tuyến. Gần đây, vì áp lực công việc dồn dập, anh buộc phải làm việc quá giờ liên tục để giải quyết khối lượng bài giảng và yêu cầu từ 400 học sinh mà mình phụ trách.

Ngày 22/4, anh đến văn phòng và làm việc đến khuya. Vợ anh, do không thể liên lạc với anh trong nhiều giờ, nên lo lắng gọi báo cảnh sát. Sáng hôm sau, nhân viên vệ sinh phát hiện anh Lý đã tử vong tại văn phòng. Nguyên nhân được xác định là ngừng tim đột ngột – hậu quả thường gặp của tình trạng kiệt sức kéo dài.
Một giáo viên trẻ ở Trung Quốc đã tử vong trong văn phòng làm việc. Ảnh: Minh họa (SCMP)
Người thân chia sẻ rằng anh Lý sinh ra trong một gia đình nghèo khó. Cha mất sớm, mẹ tái hôn, anh trở thành trụ cột chính của gia đình. Anh là con thứ hai, có một người chị chưa lập gia đình. Đám cưới của anh và vị hôn thê được ấn định vào ngày 2/5 – chỉ hơn một tuần sau ngày anh ra đi.

Đằng sau cái gọi là “tự nguyện làm thêm” và sự im lặng đáng sợ

Công ty nơi anh Lý làm việc đã ra thông cáo vào ngày 25/4, bày tỏ sự tiếc thương và cam kết hỗ trợ gia đình. Tuy nhiên, trong thông cáo, công ty nhấn mạnh rằng thời điểm xảy ra vụ việc trùng với kỳ nghỉ toàn công ty, và nhóm của anh Lý không hề được sắp xếp làm thêm.

Lời tuyên bố ấy lập tức vấp phải làn sóng phản ứng dữ dội từ cộng đồng mạng Trung Quốc. Nhiều người đặt câu hỏi: “Liệu công ty có đang phủi bỏ trách nhiệm bằng cách nói rằng anh tự nguyện làm thêm? Trong môi trường làm việc ngột ngạt, nếu không vì áp lực đánh giá hiệu suất hoặc nỗi sợ bị loại thải, ai lại chọn làm việc đến kiệt sức?”

Truyền thông đại lục từng phanh phui tình trạng làm thêm triền miên tại công ty này. Theo lời kể từ cựu nhân viên, mỗi giáo viên phải xử lý khối lượng công việc của hàng trăm học sinh, trả lời vô số câu hỏi từ phụ huynh, và thường xuyên làm việc hơn 6 giờ mỗi ngày ngoài giờ hành chính. Thậm chí, nhân viên còn phải báo cáo việc đi vệ sinh hay giờ ăn trưa.
Văn phòng công ty nơi anh Lý được phát hiện tử vong từng nhiều lần bị tố cáo vì tình trạng làm thêm giờ quá mức.
Một cựu nhân viên họ Vương thừa nhận mình mắc chứng rối loạn lo âu sau thời gian dài làm việc quá sức và đã nghỉ việc vào cuối năm ngoái. Một người khác, họ Trương, nghỉ việc ngay sau khi nghe tin anh Lý qua đời.

Sự việc khiến mạng xã hội Trung Quốc dậy sóng, với các chủ đề liên quan thu hút hơn 70 triệu lượt xem. Một người viết: “Thầy Lý đáng lẽ đang bận rộn chọn váy cưới cho vợ, chứ không phải vĩnh viễn rời xa cuộc đời vì tăng ca.” Một người khác nói thẳng: “Nhiều công ty ngụy trang việc ép nhân viên làm thêm bằng chiêu bài ‘tự nguyện’, bằng cách tạo áp lực ngầm và môi trường cạnh tranh khốc liệt.”

Luật Lao động Trung Quốc quy định rõ: người lao động không được làm việc quá 8 giờ mỗi ngày, 44 giờ mỗi tuần, và không quá 36 giờ làm thêm mỗi tháng. Thế nhưng, trong thực tế, nhiều doanh nghiệp vẫn bất chấp. Năm ngoái, một công ty công nghệ ở miền Đông Nam Trung Quốc gây phẫn nộ khi bắt nhân viên làm việc từ 8 giờ sáng đến 9 giờ tối, 6 ngày mỗi tuần. Cũng có trường hợp một lập trình viên chỉ ngủ 2 tiếng mỗi ngày trong mùa cao điểm, dẫn tới xuất huyết não và bị liệt trong nhiều tháng.

Câu chuyện đau lòng của thầy giáo trẻ không chỉ là một lời nhắc nhở về sự mong manh của sức khỏe, mà còn là hồi chuông cảnh tỉnh về một môi trường làm việc đang vắt kiệt con người trong im lặng.